دروازه درب کوشک قزوین، یکی از سه دروازه تاریخی قاجاری در ایران
دروازه درب کوشک قزوین یکی از دروازه های تاریخی ایران و یکی از سه دروازه دوران قاجار است که تا امروز به جا مانده است. این دروازه امروزه یکی از مکان های دیدنی قزوین است. این دروازه محلی بود که به شکارگاه های شمالی قزوین باز می شد.
قدمت دروازه درب کوشک قزوین
دروازه درب کوشک يكی از كهن‌ترين دروازه‌های شهر قزوین است. كه به سوی الموت، رودبار شهرستان و كوشك و شكارگاه‌های شمال قزوين باز می شده است. بنای موجود در این محل بیش از 1000 سال قدمت دارد. ولی شكل ظاهری و فعلی این دروازه مربوط به دوران قاجاری است. تزیینات و كاشی كاری های این بنا به دوران حكمرانی شاهزاده میرمحمدحسین عضدالملك قاجاری به سال 1296 هجری قمری است.
این دروازه نیز همانند سردر باغ ملی در تهران و دروازه ارگ در سمنان.تنها دروازه های باقی مانده از گذشته با نقش اصیل خود در كل ایران هستند.
دروازه درب کوشک قزوین کجاست؟
دروازه درب کوشک در خیابان نادری و میدان میرعماد شهر قزوین است. مرکز اطلاع رسانی گردشگری قزوین و برج تجارت از جمله عناصر شاخص پیرامون این بنا است. مشاهده روی نقشه
ویژگی های معماری دروازه درب کوشک
این دروازه دارای يك ورودی با قوس و كليل و نيم دايره است. در هر طرف راهرو، دو طاق‌نما و بر فراز آن گلدسته ها ساخته شده است. شکل طاق نماها به گونه ای است كه به نرمی به سوی بيرون پيش آمده و حالت آغوش گشوده را تداعی مي‌كند. اين دروازه بر خلاف دروازه تهران قديم، تنها يك نما به سوي خارج شهر دارد. نمای خارجی اين دروازه دارای کاشيکاری و رسمی بندی كه تزيينات موجود بنا در زمان فرمانروايی عضد الملك قاجار انجام شده است.
اهمیت و نقش دروازه ها در امنیت و اقتصاد شهرها
در گذشته شهرها محصور به حصار یا دیوار بودند و تردد به داخل یا خارج از شهرها از طریق دروازه‌های موجود در دیوار دور شهر صورت می‌گرفت.
تعداد دروازه‌های یك شهر بستگی به اندازه شهر و میزان رفت‌و آمد در آنها داشته است. دروازه ها به گونه ای ساخته می‌شدند تا دسترسی به شهر و خروج مردم، وسایل نقلیه، كالاها و حیوانات با كنترل صورت گیرد. دروازه شهرها در آن زمان كاربردهای مختلفی مانند دفاع، امنیت، ایمنی، تجارت و كسب عوارض داشتند. برای همین توسط نظامیان یا مقامات شهری اداره می‌شدند. همچنین این مكان ها محلی برای اعلان اطلاعیه های مالیاتی و عوارض، قوانین و مقررات محلی بوده‌اند.
9 دروازه قدیم شهر قزوین
به گفته مدیركل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قزوین، شهر قزوین در نیمه قرن سوم هجری قمری دارای هفت دروازه بوده است. این دروازه ها امكان ورود به شهر را فراهم می‌ساختند كه با توجه به گسترش شهر و افزایش جمعیت در دوره قاجاریه دو دروازه نیز به آنها اضافه شد. در مجموع نُه دروازه در گرداگرد قزوین كه با حصار پیرامون شهر به یكدیگر می‌پیوستند، وجود داشته است.
نام و موقعیت دروازه های قدیمی قزوین
این نُه دروازده در دوران قاجاری عبارت بود از پنبه ریسه(در شرق خیابان طالقانی كنونی)، راه (درب) كوشك (شمال شرق). شیخ‌آباد (خیابان سعدی ،شمال غربی)، رشت(غرب). دروازه مغلاوك یا دروازه همدان (در جنوب غربی)، خندق بار، شهزاده حسین(جنوب). مصلی(جنوب شرق) و تهران (شرق). كه هم‌اكنون از میان آن بناهای باشكوه، تنها دو دروازه تهران و راه كوشك باقی مانده و بقیه در اثر خیابان‌كشی‌ها و عدم توجه به مرور زمان ویران شدند. دروازه تهران قدیم، دروازه‌ای تاریخی در ورودی جنوب شرقی شهر قزوین است كه جاده تهران قزوین از آنجا وارد قزوین می‌شد.
دروازه درب کوشک و تهران قدیم، دو بازمانده تاریخی با ارزش قزوین
امروزه تنها دو دروازه تهران و راه كوشك است که در قزوین باقی مانده اند. دروازه راه كوشك یكی از كهن‌ترین دروازه‌های شهر است كه به سوی الموت، رودبار شهرستان و كوشك و شكارگاه‌های شمال قزوین باز می‌شده است. بنای دروازه از 1000 سال پیش تا کنون وجود داشته ولی شکل ظاهری و فعلی این دروازه مربوط به دوران قاجار است.
دروازه تهران قدیم شهر قزوین نیز از دیگر دروازه هایی از این نوع است. ولی در سال 1348 در دوره پهلوی دوم كاشی كاری مجدد شده و مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت.
جاهای دیدنی قزوین
برای دیدن مکان های دیدنی قزوین همچون سر در عالی قاپو و یا حمام زیبای حمام قجر قزوین کلیک کنید.
جاذبه های دیدنی
برای دیدن درباره دریاچه زیبای چهار فصل اوان الموت روی همین نوشته کلیک کنید.
باز نشر مطالب سایت پوپک تراول تنها با ذکر نام سایت /https://poopaktravel.com مجاز می باشد.
نویسنده مطلب و عکاس:
خانم لاله مهریاری
منابع:
1- سایت اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قزوین
2- سایت شهرداری قزوین
3- خبرگزاری ایرنا: درب کوشک قزوین، یکی از سه دروازه تاریخی در ایران