عمارت سلطان بیگم شجاعی، تالار آیینه ای که حتماً باید دید!
عمارت سلطان بیگم شجاعی که امروزه «خانه موزه بازار» نیز نامیده می شود، بنایی است زیبا با قدمت 150 سال که در اواخر دوران قاجار ساخته شده و متعلق به خانم «سلطان بیگم شجاعی» خواهر زن احمدشاه قاجار بوده است. این بانوی هنردوست در سال 1312 ش. این بنای زیبا را به پسرش، «تقی شجاعی» واگذار کرد.
دیدنی: موزه های تهران
این خانه موزه دارای یک کتابخانه با 7 هزار جلد کتاب است. وجود این کتابخانه در عمارتی تاریخی و تالار آینه‌ای منحصربه‌فرد، باعث شده است که فدراسیون بین‌المللی انجمن‌ها و موسسات کتابداری، این کتابخانه را در فهرست ۱۰۰۱ کتابخانه‌ی دیدنی در دنیا قرار دهد که همه افراد باید قبل از مرگ یک بار آن را ببینند!
پیشنهاد ما: خانه دبیرالملک در عودلاجان
تاریخچه موزه سلطان بیگم
سلطان‌بیگم، همسر «محمدرضا شجاع‌الملک» تفنگدار و خواهر زن احمدشاه قاجار بود. این بانو خوش سلیقه، در سال 1312 ش. این بنای زیبا را به پسرش، تقی شجاعی واگذار کرد.
پسر ایشان سپس در سال 1326 ش. خانه را به آقای نیرنما فروخت. این خانواده تغییراتی را در عمارت ایجاد کردند، اما خوشبختانه زیباترین بخش های خانه یعنی، تالار آیینه باشکوه و حوض خانه بدون اندک تغییری پابرجا باقی ماند. مساحت بنا حدود 700 متر مربع است.
خوشبختانه شهرداری تهران این عمارت را در سال 1376 از خانواده «نیرنما» خریداری کرد و سپس در سال 1388 به سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران انتقال داد که به «خانه موزه بازار» تبدیل شده است.
خانه تاریخی اتحادیه در لاله زار
خانه سلطان بیگم کجاست؟
این بنا در خیابان امیركبیر، نرسیده به میدان امام خمینی، خیابان ناظم الاطبای جنوبی، كوچه حشمتی، كوچه كمالی پلاک 20 واقع شده است.
ساعت بازدید
این خانه موزه روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت 9 صبح تا 17 بعد از ظهر و پنجشنبه ها از ساعت 9 تا 13 برای بازدید عموم باز است.
شماره تماس
شماره موزه: 021-33910444
سلطان بیگم شجاعی کیست؟
سلطان‌بیگم، همسر «محمدرضا شجاع‌الملک» تفنگدار و خواهر زن احمدشاه قاجار بوده و به همین دلیل به این خانه عمارت سلطان‌بیگم می‌گویند. این زوج سال‌ها در محله پامنار در این خانه زندگی می‌کردند.
خانه سرهنگ ایرج در پامنار، لوکیشن فیلم مهمان مامان
معماری خانه موزه بازار در پامنار
خانه موزه‌ی بازار در محله پامنار، خانه‌ای است که به سبک قاجاری ساخته شده و عمارت بطور کلی به شکل کاملا قرینه و در اطراف یک حیاط مرکزی ساخته شده است. معماری این خانه به شکل یو (U) است. ورودی خانه که یادآور دروازه‌های تهران قدیم است در ضلع شرقی قرار دارد و بخش‌های دیگر ساختمان حول یک حیاط مرکزی است. حیاط ساختمان مانند گودال باغچه‌ای در ترازی پایین‌تر از سطح کوچه قرارگرفته و دسترسی به آن از طریق تعدادی پله میسر می‌شود.
حیاط خانه
حیاط این خانه به صورت گودال شکل و پایین تر از سطح کوچه قرار گرفته و مانند همه خانه های ایرانی یک حوض فیروزه ای در وسط آن جلوه گری می کند.
تالار آیینه
تالار آینه عمارت سلطان بیگم به راستی یکی از خاص ترین و قشنگ ترین تالارهای آیینه عمارت های قدیمی در تهران و زیباترین بخش این عمارت است.
تالار آیینه عمارت سلطان بیگم مهم ترین جاذبه تاریخی است که به هیچ وجه دستخوش تغییر واقع نشده و با همان طراحی اولیه ای که در دوره سلطان بیگم ساخته شد، پابرجا مانده است. این تالار دارای آینه کاری های زیبایی است که در اشکال مختلف مقرنس و قطار بندی به همراه نقاشی های مختلف، در جای جای این اتاق نقش بسته اند و مناظر طبیعی را بر روی گچ و آینه ارائه می کنند.
پوشش سقف تالار آینه هم به شکل قالب بندی های چوبی است که بر روی آن نقاشی هایی با ظرافت های بسیار زیاد وجود دارد. درهای چوبی این اتاق هم دارای طرح سبزه زارها و مناظر طبیعی بوده و نشان دهنده هنر و سلیقه معماری دوران قاجار است.
وجود حوض خانه و ۲ بادگیر بر بام تالار آینه از دیگر ویژگی‌های این شاه‌نشین است.
بادگیر
این خانه دارای دو بادگیر قدیمی نیز هست. وجود بادگیر در خانه نشانه اعیانی بودن آن است. چون در دوران قاجار تنها اعیان و اشراف توان ساخت آن را داشتند. بادگیرها در واقع نوعی سیستم خنک کننده طبیعی هستند که تابستان های گرم تهران را برای اهل منزل مطبوع می کردند. بادگیرها در دو طرف تالار آینه ساخته شده اند.
حوضخانه
حوضخانه‌ی عمارت در بخش پایینی تالار آینه قرار دارد. این قسمت از خانه به خاطر وجود بادگیرها بسیار خنک و دلپذیر است.حوضخانه و تالار آینه سمت راست خانه و کتابخانه سمت چپ قرار دارد. یک نمایشگاه عکس هم روبه‌روی ورودی عمارت قرار دارد.
عمارت قاجاری یکی از دیدنی ترین های دنیا
در بخش انتهای عمارت سلطان بیگم، کتابخانه واقع شده که در آن بیش از هفت هزار جلد کتاب با موضوعات مختلف وجود دارد. وجود این کتابخانه در خانه‌موزه‌ی بازار با تالار آینه‌ای منحصربه‌فرد، باعث شده است که فدراسیون بین‌المللی انجمن‌ها و موسسات کتابداری، این کتابخانه را در فهرست ۱۰۰۱ کتابخانه‌ی دیدنی در دنیا قرار دهد که همه افراد باید قبل از مرگ یک بار آن را ببینند.
از ایران دو کتابخانه آستان قدس رضوی و کتابخانه بازار واقع در خانه فرهنگ بازار تهران در این فهرست به چشم می خورد. علت انتخاب کتابخانه بازار از سوی فدراسیون بین المللی انجمن ها و موسسه های کتابداری واقع شدن آن در خانه تاریخی و زیبای سلطان بیگم از نزدیکان ناصرالدین شاه است که یک تالار آینه زیبا در آن وجود دارد. این کتابخانه با داشتن حدود هفت هزار جلد کتاب با موضوع های متنوع با تاکید بر کتب موزه و بازار در خانه فرهنگ بازار واقع شده است. کتابخانه بازار با نام قدیم ناصر خسرو در میدان امام خمینی(ره)، خیابان امیرکبیر، خیابان ناظم الاطبا جنوبی، کوچه حشمتی، کوچه شهید کمالی، پلاک 20 قرار دارد.
خانه ای که منزل استاد شهرام ناظری بود
خانه تاریخی محله پامنار به جز صاحبان قاجاری، اقامتگاه افراد شناخته شده دیگر هم بوده است. روایت هایی وجود دارد خانواده که استاد «شهرام ناظری» در همین خانه به مدت دو سال اقامت داشتند.
همچنین خانواده «نیر نما» نیز از صاحبان بعدی آن هستند که عمارت زیبا را از وراث سلطان بیگم خریداری کردند. این خانواده حدود پنجاه سال در این خانه زندگی کردند و خوشبختانه علاقه و دقت زیادی در نگهداری از این عمارت تاریخی و تالار آینه زیبای آن داشتند.
اتاق شاه نشین یا تالار آینه جزء اتاق های ممنوعه این خانه بود به این معنی که به جز روزهای خاص مثل عید نوروز و یا پذیرایی از مهمانان ویژه و یا برای اجرای مراسم و سفره عقد، کسی اجازه ورود به آن را نداشت. همین علاقمندی و توجه باعث حفظ این عمارت قدیمی برای نسل امروز شد و ما می توانیم در فضای آن لذت ببریم.
باز نشر مطالب سایت پوپک تراول تنها با ذکر نام سایت /https://poopaktravel.com مجاز می باشد.