چرا جام ارجان نماد کاروان ایران در المپیک 2021 توکیو شد؟
چرا جام ارجان نماد کاروان ایران در المپیک 2021 توکیو شد؟ جام ارجان با قدمتی چند هزار ساله، برای نخستین بار به عنوان نشان کاروان ورزشی ایران در المپیک توکیو طراحی و رونمایی شد. این هویت بصری از «موتیف مشعل» و برگرفته از نقش های جام ارجان و با رنگ های پرچم کشورمان طراحی شده است.
برای نخستین بار بود که کاروان اعزامی به المپیک به دنبال طراحی نمادی ویژه برای کاروان بود که در خرداد سال گذشته سه نماد با علائم ورزشی که قدمت چند هزار ساله دارند، پیشنهاد شد.
مطلب خواندنی: جام طلایی مارلیک با نقش گاو بالدار
سه جام پیشنهادی برای نماد المپیک
اولی: جام ارجان (جام زندگی): جامی سینی شکل از فعالیت های ورزشی و گروهی ایرانیان در طول تاریخ که 3255 سال قدمت دارد. دومی: جام حسنلو، جامی با قدمتی بیش از المپیک یونان باستان، این جام قدمت 3200 ساله داشته و دارای علائم ورزشی است. سومی: جام مفرغ های لرستان.
جام زندگی نماد فعالیت های ورزشی و گروهی در ایران باستان
اما کمیته فرهنگی ستاد بازی های المپیک 2020 که در خردادماه سال گذشته تشکیل شده است. به پیشنهاد اردشیر صالح پور «جام تاریخی ارجان» یا «جام زندگی». به عنوان یکی از موضوعات اصلی و محوری کار گروه هویت بصری در دستور کار قرار گرفت. جامی که قدمت آن بیش از سه هزار سال است. و به روشنی برگزاری یک رویداد گروهی آیینی (چیزی شبیه به المپیک امروزی) را در 1235 سال پیش از میلاد مسیح نشان می دهد. به گفته باستان شناسان بیش از سه هزار سال پیش مراسمی بزرگ در ایران برگزار می شده. که تلفیقی از مراسم آیینی رزمی و ورزشی بوده است. اهمیت استفاده از این جام باستانی در مسابقات جهانی این است. که بسیاری از جهانیان، ورزش در دنیای باستان را با کشورهایی همچون یونان می شناسند. اما نامی از ایران شنیده نمی شود.
بازی باستانی الختورن خوزستان
یکی از نکات بسیار مهم درباره پیدایش این جام و لزوم استفاده از این نماد برای کاروان المپیک 2020، وجود یکی از بازی های رایج و زنده کشورمان در میان نقوش این جام باستانی است. بازی یا ورزشی به نام «الختورن» هم اکنون به عنوان یک ورزش تفریحی در برخی نقاط ایران از جمله خوزستان رایج است. در این ورزش، ورزشکار با دست راست خود پای راست را گرفته و با استفاده از دست و پای چپ با رقیب خود مبارزه می کند.
معرفی جام ارجان
جام ارجان یکی از بی نظیرترین نگاره های ورزشی ایران متعلق به دوران عیلامیان است. و سندی بسیار معتبر برای اثبات تنوع رشته های ورزشی در ایران باستان است. این جام از درون مقبره یکی از پادشاهان ایلامی در شهر باستانی ارجان بهبهان به دست آمده است. جام ارجان ۱۹۶ نقش دارد که ۱۱۴ نقش به انسان، ۲۰ نقش به پرنده، ۲۰ نقش به درخت و ۴۰ نقش آن به حیوان اختصاص دارد. و البته اشیا و ابزار آلات موسیقی و ورزشی نیز در آن وجود دارد.
تصاویر جام ارجان یک مراسم بزرگ باستانی را در قالب پنج حلقه متحدالمرکز بازنمایی می کند. تصویرها و روایت های این جام ارتباط محتوایی و معنایی در هم تنیده ای با یکدیگر دارند. به نحوی که وقتی از حلقه های اول به دوم و سوم می رویم. گویا در زمان سفر می کنیم. حلقه اول و دوم گویای این است. که مردم این کشور از نقاط مختلف اعم از مناطق کوهستانی شمال و شمال شرق یا از نخلستانهای جنوب و غیره به محل برگزاری مراسم همراه با هدایا می شتابند.
همچنین این نقوش می توانند گویای آن باشد. که در آن زمان چه سرزمین هایی زیر سلطه عیلامیان بوده و چند ملت و قوم در عیلام زندگی می کردند. چرا جام ارجان نماد کاروان ایران در المپیک 2021 توکیو شد؟
مطلب خواندنی: تپه باستانی نوشیجان ملایر
اما حلقه بعدی یعنی حلقه چهارم جام، نشان دهنده شادی و پایکوبی بعد از اهدای جوایز است. به شکرانه جشن و پیروزی ورزشکاران و هنرمندان به میدان آمده. و بازی و هنر و مهارت های ورزشی خود را به نمایش می گذارند. به عبارتی این جام ورزش های رایج و مرسوم سه هزار ساله را به نمایش گذاشته. و آنها را به ما یادآور می شود.
در حلقه آخر جام چند جاندار دیده می شود. که این جانوران سمبل ماه و برگزاری مراسم و جشن هستند. و در زمره حیوانات مقدس عیلامیان بوده اند. و برای برکت جام ارجان در آن، این تصویر هک شده است. در مرکز جام نقش یک گل لوتوس دیده می شود. که احتمال دارد نماد سرسبزی و جشن باشد و برای برکت جام روی آن ثبت گشته است.
جام ارجان از شیراز تا المپیک توکیو
همچنین شش جام با طرح اصلی جام ارجان به دست هنرمند پیشکسوت قلمزن شیرازی. سید احمدحمیدی و به درخواست کمیته ملی المپیک ساخته شد. قرار است این جام به عنوان شاهد باستانی ایران به موزه های المپیک در سطح جهان هدیه شود.
باز نشر مطالب سایت پوپک تراول تنها با ذکر نام سایت و آدرس /https://poopaktravel.com مجاز می باشد.
مقاله جالب: تپه باستانی گوراب ملایر
منبع: چرا جام ارجان نماد کاروان ایران در المپیک 2021 توکیو شد؟
خبرگزاری ایرنا